Onder de Coronadeken die de komende verkiezingen bedekt, is een kleine revolutie gaande. Als we de deken wegtrekken, zien we een linkse politieke meerderheid zonder grote linkse partijen.

De ‘Nachtwakerstaat’ van de liberalen van de VVD zien we plotsklaps, als een dief in de nacht, veranderen in een pleidooi voor een sterke overheid. In plaats van ‘ik’ staat ‘samen’ centraal en niet alleen meer bij de christendemocraten en de sociaaldemocraten, maar ook  bij de VVD. In plaats van een alsmaar bezuinigende overheid, die klein moet blijven om ondernemers in vrijheid te kunnen laten concurreren, is er sprake van ongekend omvangrijk stimuleringsbeleid van de staat, die ondernemingen tijdelijk ( maar hoe lang?) met subsidies in de been  houdt. De marktwerking in de zorg – eerst nog volledig ideologisch omarmt – geldt nu als neoliberaal en wordt ten grave gedragen. Het minimumloon moet – ook volgens de VVD – omhoog. We zien de vanouds linkse thema’s gekaapt worden door de VVD. Naar verwachting worden die mainstream na de verkiezingen in de formatiefase.

De VVD ontdoet zich van haar ideologische veren, zoals ooit de PVDA dat onder Wim Kok precies omgekeerd deed. De herbronnende PVDA lijkt terug te keren op de vanouds linkse thema’s: spreiding van kennis, macht en inkomen. De slinkende overheid die bezuinigt tot er ongelukken gebeuren – decennialang het overheersende politieke credo in Nederland – lijkt nadrukkelijk te worden verlaten. Ook het CDA onder Hoekstra doet vrolijk mee aan het subsidiëren van het bedrijfsleven, vooral de grote ‘jongens’, zoals de KLM. Nu de grote multinationals nog. In de VS en Australië is men al begonnen met het tegengaan van monopolistische kartelvorming. Nederland is plotseling een links land geworden, zonder dat rechtse kiezers er erg in hebben en zonder linkse partijen van enigszins substantiële grootte.

Toch moeten we wel op de hoede blijven, want verkiezingsprogramma’s ter rechter en ter linker zijde worden regelmatig herschreven en kunnen veelal voor een deel de bietenbult op, zodra het op het formeren van een nieuw kabinet aan komt.

Corona zal wel het heersende en korte termijn thema van de verkiezingen worden, maar onder de deken broeit een links-politiek georiënteerde meerderheid. De VVD die opschuift naar links. Mijn overleden sociaaldemocratische vader draait zich om in zijn graf.